Thursday, April 15, 2010

********** BIODATA with 7 You-Tubes

Current Status --
LEENA MEHENDALE
A teacher, administrator, philosopher, physicist, thinker, writer, travellor, orator.

Leena Mehendale, IAS (1974) retired as Additional Chief Secretary, Maharashtra and then served as Member CAT and then as CIC (Under RTI Act), Goa. She writes extensively and lectures in Govt training institutes on Societal and Administrative issues relating to environment, good governance, education, efficiency, woman issues, agriculture and rural development.

A physicist by academic training and management expert owing to her profession, Smt Mehendale is well-read in Bhagwadgeeta, Bharteey Darshan-granthas, Upanishads, Ramayan, Mahabharat etc. She is currently lecturing on Mahabharat, once a week at Bhandarkar Oriental Research Institute Pune and also delivering audio lectures titled Pathami Sanskritam on Brahmkumari Radio Channel. Her trust KAUSHALAM is producing Sanskrit serials and audio-vedio learning modules.

She has 30 books, some TV and  AIR serial, many video and audio clips to her credit on a wide variety of topics. Her books include 7 collection of articles on administration, 7 translations – stories, poems and novels, Children Literature, Computer, skill development, Indian Darshanshastra

She has widely travelled all over Bharteey-country-side, knows or understands many languages and dialects. Hence her current mission on Integral Unity of Bharteey bhasha and sanskriti and attracting youth to this task. Lecturing and training in Computer-inputting of Bharteey texts through Bharteey Varnamala and Lipi (as against roman script) is an important aspect of this mission.

पुरस्कार
IFFCO द्वारा हिंदी-सेवा पुरस्कार
परिधी
महाराष्ट्र राज्य हिंदी अकादमी -जीवनगौरव पुरस्कार
+++
-------------------------------------------------------------------------------------------------------- 
BIODATA in detail -- 
First a quick gist for the impatient readers --
Last post -  CIC of Goa State in the rank of Supreme Court Judge.(Retd on 31-01-2015
Just previous post -- Member CAT Mumbai in the rank of High Court Judge.
And before that -- Additional Chief Secretary of Maharashtra
Short Films on me --
1. A short U-Tube --PRERANA - Interview on DD -- Hindi
2. LM on Garbage disposal and a household experiment - Hindi
3. Another short u-tube, On being felicitated by Paridhi Art group Delhi, 28 jan 2011-English 
4. Another one created by Swapna Jarag - Marathi
5. On my joining as CIC of Goa on 24 th Oct 2013 -- interview for the Prudent media. ( There is Part 2 also)
http://prudentmedia.in/news-videos.php?id=65&cid=8368&date=2013-10-28
6. LM on BrahmKumari channel Crime situation -against Women Part 1
7. LM on BrahmKumari channel Crime situation -against Women Part 2
And my favorite creative video नवाचा पाढा TABLE OF NINE 
See list of videos created by me and kept on You-Tube is at the END of this post

Some articles on me --

Administration and literature are not mutually exclusive

***                मधुराणी भागवत


My current active persuation is for Revival of Sanskrit, in my capacity as Chief Patron for Kaaushalam Trust and Ex-Chairman, RC ( Regulating Council) of Bhandarkar Oriental Research Institute (BORI). Currently I am creating 10 min audio clips for every Sunday broadcast on Brahmkumari radio station  by name पठामि संस्कृतम्  and giving a weekly  1 hr lecture on महाभारताची समग्र ओळख at भांडारकर संस्था

Smt. Leena Mehendale, born in Dharangaon,  district Jalgaon , 1950.
I consider myself as an accomplished Administrator, Thinker and Writer (for children too). Acquainted with all parts of India and travelled over 400 out of 650 districts in India. Proficient in Hindi, Marathi Bengali and understand Assamese, Oriya, Punjabi Gujrati Nepali, Maithili and Bhojpuri too.
After completing M.Sc Physics and working as lecturer for a year, joined the IAS in 1974. While in service pursued studies to acquire --
(M.Sc. Physics - Patna University 1970)
M.Sc. Project Planning , Bradford University U.K. 1989
MBA (HR) GJ University, Hissar 2007
LLB Bombay University 2010

Career
  • In IAS – 1974 to 2010, 
  • thereafter appointed as Member of Central Administrative Tribunal (High Court Judge Rank) at Banglore and Mumbai
  • thereafter appointed as Goa State Chief RTI Commissioner (Supreme Court Judge Rank) at Panaji fromwhere now retired.
IAS is the highest Civil Service in India, entry thru highly competitive exam. Work is regulatory, developmental and judicial. At senior level , the officers decide all the policy formulations and monitor implementation. Those from India are acquainted with typical IAS posts like Collector, Commissioner, CMD, and secretary.
Some of my service highlights are
A) Program of economic rehabilitation of Devdasis, while working as Collector Sangli and MD of an Industrial Corporation WMDC
B) For Energy Coservation, undertook mass awareness thru a TV serial of 180 weekly episodes and a Radio serial of 250 episodes, thus creating a huge clip-bank on skill building and conservation
C) Training for policies and scheme designs during the work at Yashada, YCMOU open University and Director of Naturopathy
D) Worked throughout for promoting Indian Languages on Computers.
E) As a thinker and writer, I have given over 1000 lectures, authored 25 books on diverse subjects and over 800 articles, in Marathi, Hindi and English.
F) A concept designer and Guide for many TV, Radio and U-Tube serials, on Atomic Physics, Energy Conservation, Holistic Health, Women Empowerment, Use of Computers,  Promotion of Samskrit and Indian Languages.
-------------------------------------------------------------------------
BIODATA

Email: leena.mehendale@gmail.com

blogsite: http://leenameh.blogspot.com/

website: http://www.leenamehendale.com


BIODATA


1. NAME : Smt. Leena Mehendale, IAS (1974 - Maharashtra)

2. Date of birth : 31st January 1950

3. Place of birth : Dharangaon, Dist : Jalgaon, Maharashtra

4. EDUCATION :

M.Sc. Physics - Patna University 1970
M.Sc. Project Planning , Bradford University U.K. 1989
MBA (HR) GJ University, Hissar 2007
LLB Bombay University 2010
Lecturer in Physics 1972-73, Patna,
Prof Rural dev and HR at Yashada (Pune) 1989-90,
Acting VC of YMC Open Univ Nasik 1996.
LANGUAGES: Proficiency in Hindi, Marathi, English. Can read, write and speak Bengali,
Can read or follow - Sanskrit, Gujrati, Punjabi, Nepali, Maithili, Oriya, Assamese, Bhojpuri, Ahirani

5. LAST POSTING : Goa State Chief Information Commissioner under RTI Act
Previous posting - Member Administration CAT Banglore and Bombay
Still Earlier -Additional Chief Secretary, GAD (General Administration Department) April 08 onwards

6. OCCUPATION :
I joined Indian Administrative Service in July, 1974, Maharashtra cadre. Working as a Senior Civil Servant since then on various postings, discharging responsibilities of Planning, Implementations, Execution, Law and Order, Coordination and Monitoring and as a Quasi-Judiciary Officer under several Acts.

7. JOB EXPERIENCE is categorized as under : (for details see Postings)
I. Revenue Administration : land and forest management, law and order problems, natural calamities, district and regional planning, employment guarantee, Regional coordination, protocol, election. In general, working as a representative of government in the concerned district or division.
II. Judicial work: The posts of Asstt. Collector, Urban Land Ceiling Authority, Collector, Commissioner, Settlement Commissioner included working as a judiciary officer under various Acts, such as , Land Revenue, Tenancy, Watan Abolition, Land Acquisition, Resettlement, Municipal Act, Urban Land Ceiling, Departmental Enquiries, Cr.P.C, IPC, Evidence Act and Bombay Police Act.
III. Development Administration: in the sector of agriculture, health, education, animal husbandry, social welfare, watershed management, industrial development, women welfare etc.
IV. Industrial Development: involving small scale industries, project formulation, district and regional level coordination of banks, regional industral planning, employment guarantee schemes, IRDP.
V. Training and HR : Held educational/training jobs such as DS(Education), Director of Maharashtra State Administrative Training Institute (YASHADA), Director, National Institute of Naturopathy and Vice Chancellor of Open University, Nashik.
VI. Women Affairs :i] Worked for economic rehabilitation of Devdasis. (Ref. Item 9 and 12) ii] as Joint secretary to the National Commission for women. Many articles, Seminars and Policy Papers, iii) women rally in PCRA, iv) Chairman, Mahila Takrar Niwaran Samiti, Member-Secretary to the Maharashtra Bal-Ayog

8

BOOKS ( 29 books as on 01-01-2021)

bal-sahitya and nisarg

1) ये ये पावसा Ye Ye Pawsa - short stories for Children in Marathi – 1995, 2006.

2) सोनं देणारे पक्षी Sona Denare Pakshi - Narrations on bird watching - Marathi --1999. The Book Sona Denare Pakshi was serialised on AIR Mumbai, 2009.

3) फिर वर्षा आई Fir Varsha Aai - short stories for Children in Hindi --2001

4) सुवर्ण पंछी Suvarna Panchi, 2004 Narrations on bird watching – Hindi --was serialised on AIR Delhi, 2005.

5) हमारा दोस्त टोटो Hamara Dost Toto- Narrations on bird watching in Hindi –2004.

** वीज – आदित्य मेहेंदळे ८वी ते १२वी च्या मुलांसाठी मराठी -- 2005

+++

lalit sahitya

6) नित्य लीला Nityaleela - Translated /Own Short stories in Marathi –2000.

7) आनंदलोक Anandlok- Hindi -108 Poems translated from famous Marathi poet Kusumagraj --2003

8) मन ना जाने मनको Man Na Jane Man Ko - Translated /Own Short stories in Hindi --2007

9) एक था फेंगाड्या Ek Tha Fengadya - Hindi- Novel, Translation from Marathi - Gyanpeeth 2007

10) खिंडीच्या पलीकडे Khindichya palikade - Marathi- Novel, Translation from English -- 2008

11) एक शहर मेले त्याची गोष्ट Ek Shahar Mele Tyachi Goshta - Translated /Own Short stories in Marathi --2009.

+++

short-length books on social issues

12) देवदासी Devadasi - Hindi - Narration of Rehab. Prog. for Devdasis undertaken in 1985 at Sangli & Kolhapur – 1999

13) गुजारा भत्तेका कानून Gujara bhatte ka kanoon - Hindi - Provisions of sec 125 Cr.PC for maintenance grant to deserted women, children, old parents-- 2000.

14) शीतला माता Sheetala Mala- Hindi- 17th Century Indian system of small pox vaccination-- 2005

Social and Administratuve Issues – collection of essays

15) लोकशाही Lokshahi- Marathi-Translation from English- explains basic concepts of Democracy -- for NBT 2003.

16) जनता की राय Janata Ki Rai - Hindi - Essays on Administration and society --2005.

17) है कोई वकील लोकतंत्रका ! Hai koi Vakeel Loktantra ka ! - Hindi- Essays on Administration and society- 2009.

18) मेरी प्रांतसाहबी Meri Prant-Sahabi - Hindi - Essays on Administration and society --2009.

19) इथे विचाराना वाव आहे Ithe Vicharana Vaw aahe - Marathi - Essays on Administration and society-- 2008.

20) समाज मनाचे बिंब Samaj Manache Bimb- Marathi - Essays on Administration and society -- 2010.

21) प्रशासनाकडे वळून बघताना Prashasanakade Valun Baghtana --- Marathi - Essays on Administration and society-- 2011.

22) सुप्रशासनाचे पहिले पाऊल - Suprashasanache Pahile Paul --- Marathi - Essays on Administration and society-- 2015.

edited for PCRA --

23) Biodiesel - edited for PCRA – on alternative fuel 2005

24) युगंधरा Yugandhara - edited for PCRA - Women views on travelling & empowerment -- 2004

25) बूंद बूंद की बात Boond Boond Ki Baat - edited for PCRA - on conservation -- 2004

Science and Technology

*) बिजली-- आदित्य मेहेंदळे ८वींसे १२वीं कक्षाके लिये सरल व्याख्या -- हिंदी -- 2003

*) बल, कार्य,, ऊर्जा. शक्ति-- आदित्य मेहेंदळे ८वींसे १२वीं कक्षाके लिये सरल व्याख्या -- हिंदी -- 2003

26) संगणकाची जादुई दुनिया Sanganakachi Jadui Duniya – Marathi –Computers simplified – 2010

27) कंप्यूटरकी जादुई दुनिया Computer ki Jadui Duniya – Hindi –Computers simplified – 2017

28) लरामजीकी सरस्वती यात्रा -- Compiled from Mahabharat Hindi (for Haryana Saraswati Heritage Board) -2018

29) भास्वती सरस्वती -- History, heritage and future of River Saraswati – Hindi -2018

30) भो ढब्बूजी - संस्कृत व हिंदी


9. 
FILMS, TV Serials, AIR Serials  Conceptualised,  Prepared or Authored
PCRA 2002-2006- Introduced a weekly T.V. Serial खेल खेल में बदलो दुनिया and a weekly Radio Serial बंद बूंदकी बात
Both for mass awareness on energy conservation, for more than 3 years.
NIN - 1993 Naturopathy -5 Jingles on Water, Mud, Sun, Fasting-therapy and Eye Care and 2 short films
WMDC 1988- A short film on Devadasi project
At Panaji 2013-2014 - A TV serial --संस्कृत तुमची आमची Collaborative work of Kaushalam Trust, Sanskrit Bharari and DD Panaji
At Panaji 2013-2014 -पठामि संस्कृतम्  Serial for Radio Madhuban ( A Brahm Kumari Channel)
On You-tube (by name sanskrittv) --(i) Recitation of 18 chapters of BhagavadGeeta  (ii) A seriealised 10 Shloka Vivechan -PRAKASH_KAN, (iii) 45 poems translated from Kusumagraj in Hindi, (iv) 2 BalNatika and many more

10. EXPERTISE :
(a) Environment and Energy Conservation
(b) Education and Skill building
(c) Women issues
(d) Reforms in Administration and System building
(e) Rural Development including micro credit
(f) Indian Philosophy
(g) Ayurved.

HOBBIES :
Environment, Ecology, Music,  Philosophy. Writing, popularising Science in Indian Languages, Simplification and Computerisation of office procedures, Indian System of medicines, Traveling.

11. SPECIAL WORK :
I) In PCRA As in-charge, I introduced a weekly T. V. Serial and a weekly Radio Serial on energy conservation for mass awareness. Revamped Energy Audits and created a data base thereof. Expanded the scope of Conservation Research many-folds. Initiated policies and programs for the ministry on Bio Diesel. Was a member of EC and GB of BEE and advisor on their scheme of Energy efficiency examinations.

II) In NCW, studies in detail the pattern of crime against women in Maharashtra & Bihar, Ran a weekly column in Hindi News Paper for legal advice on question of women. Initiated many legal Amendments for justice to women and reprsented NCW in the UN meeting on CEDAW.

III) As Collector, Sangli & MD, WMDC, I have successfully implemented a project for economic rehabilitation of Deodasis (nearly 150 Deodasis were given vocational training, Production centre and their own co-operative Society which is still running under the guidance of WMDC from Sangli and Kolhapur districts)

IV) As Commissioner, Nashik and Settlement Commissioner, I have introduced complete office Computerisation, office systematisation and simplification of office procedure.

V) As Settlement Commissioner, I introduced computerisation of land records and maps.

VI) As first Director, NIN, I established a nation - wide network of naturopaths and prepared many policy papers on naturopathy for the Deptt. Of Health.

12. FACULTY :
I am visiting faculty of YASHADA, IIPA and other Training Organisation.
I give talks on AIR and TV.

13. LITERARY WORK : (Apart from books)
I write on current topics, administration, education, popular science, children literature. I have nearly 500 articles and 24 books to my credit.
Apart from that following writing is not yet in the form of book   --
i) A series of 13 lectures on Atomic Physics on AIR.
ii) My dessertation titled “The Integrated Rural Development Programme for Women in Developing Countries : What more can be done? (A case study from India)" was included as a chapter in the book –“Women Development and Survival in the third World" edited by Haleh Afshar - Longman Publication U.K. (1989).
iii) Status Paper on –“The Laws relating to land alienation to Scheduled Tribes in Maharashtra” prepared for Government of India.
iv) Mainstream -- A series of articles on crime against women -8 articles. – English
v) Weekly Column for legal councelling on women issues - News paper serial Rashtriya Sahara -Hindi
vi) Series of articles on natropulty- 19 articles - Marathi.
viii)  A series of Environment related 10 bal--lekh for Lokmat and many short articles in "Learn More"
ix) Log essays --
a) Towards Liberalisation : Issues and Challenges before Administration : IIPA 1996 –
b) New Strategies in Education, 1986.
c) Relooking at a Historical Irrigation Model of Dhule District- 1992
d) Has IAS become redundant - 1996.
e) Prize winning essays at IIPA (1991 & 1993) on Issues in Reservation Policy and Revamping Indian Administration.

14. EDITING:
i) Edited Sanrakshan Chetna- A monthly on energy conservation for 3 years for PCRA.
ii) Edited a monthly newsletter called Nisargopachar Varta for NIN from Jan. 1992 to April, 1994.
iii) A monthly folder called GhadiPatra for improving the internal efficiency and public interface in the office of Settlement Commissioner.

POSTINGS
(In reverse Order)
1.Additional Chief Secretary, GAD (General Administration Department) April 08 onwards
2.Principal Secretary GA & ADF Department, GoM 11/05 to 04/08
3. Joint Secretary to GoI and Executive Director, PCRA (Petroleum Conservation Research Association) 25.6.02 to 30.10.2005., MOPNG
In PCRA As incharge I introduced a weekly T. V. Serial and a weekly Radio Serial on energy conservation for mass awarness. Revamped Energy Audits and created a data base thereof. Expanded the scope of Conservation Research manyfolds. Initiated policies and programs for the ministry on Bio Diesel.
4. On study leave, for my private study on
Spatial analysis of Crime Against Women.
5. Joint Secretary, National Commission for Women, (Government of India). 8/98 to 6/01.
The National Commission for Women Act of 1990 is meant for stopping violence and discrimination against women, carrying out necessary legal amendments for this purpose, carrying out studies, giving policy guidelines for economic, social and political empowerment of women, speedy redress to various types of grievances of women and a proper treatment to Jail inmates. As Joint Secretary I helped the Commission and the Member Secretary in carrying out this mandate as also in routine administration. In addition, I undertook tours throughout the country and looked after the complaints, investigation and legal cell. I attended the UN meeting on CEDAW implementation.
6. Managing Director, Maharashtra State Farming Corporation, Pune 9/97 to 7/98
The Maharashtra State Farming Corporation holds 70,000 acres of land half of which is under sugercane. The MSFC is thus, the biggest sugarcane grower in the whole Asia. This is a commercial division and as Managing Director I looked after entire administration, production, future plans etc.
7. Settlement Commissioner, Maharashtra, 12/95 to 9/97.As settlement Commissioner and Director of Land Records I supervised the complete functioning of land records, land measurement, mapping, computerisation of land records, survey and settlement work of various types especially on the land acquisition and rehabilitation of project affected persons. I was also incharge of training the entire staff of settlement department and revenue departments for computerisation of land records in all districts of Maharashtra including Mega cities and other municipal corporations.
8. Divisional Commissioner, Nashik 6/94 to 11/95 AND Vice-Chancellor of Open University, Nashik, 1/95 to 5/95
As Divisional Commissioner I was supervising the work of four collectors, CEOs and regional officers of all the departments of government in the division including such as DIG, Chief Engineers (PWD) and irrigation, Director, Health services, etc. I was also Vice Chancellor of four district planning and development councils. I also worked as Vice Chancellor of Nashik Open University for five months looking after the entire University administration, curricular development, future projects etc.
9. Director, National Institute of Naturopathy, GoI, Ministry of Health 12/90 to 4/94
Worked as Director of National Institute of Naturopathy, Government of India, Pune. I established a nation wide network of naturopaths and prepared many policy papers for the Deptt. on different issues in naturopathy.
10. Addl. Director and Director YASHADA (State Institute of Rural Development and Administrative Training Institute), Govt. of Maharashtra 10/89 to 11/90.
Incharge of entire training for rural development for government officers and NGOs and elected members of Panchayati Raj system. Also looked after the administrative works of the institute first as Additional Director and later as Director.
11. M.Sc. Student Under Colombo Plan 9/88 to 9/89 at Bradford U.K.
Training in U.K. for the degree of M.Sc. in Project Planning and National Development Plan
12. Managing Director, WMDC, (Western Maharashtra Development Corporation 6/85 to 9/88
Incharge of planning and designing industrial policy, working for promotion for large, medium, small and tiny industries, implementation of EPP, PSI and sharing capital participation schemes for promotionof industries in 9 districts. Also ex-officio Member of the Regional Industrial Credit Policy of NABARD and other banks. Also incharge of entrepreneurship development activities. As Managing Director I was also looking after the commercial production of four prestigious owned ventures namely:
i) Maharashtra Scooters - Producing Priya Scooters
ii) Abhijit Samaya Darshika - assembling HMT watches
iii)Chitali Distillery - then the largest distillery in Maharashtra producing industrial alcohol
iv) Devdasi rehabilitation project- for economic rehabilitation of 150 devadasis.
13. Collector, Sangli, 1/84 to 6/85.
Entire revenue, magistrial and municipal administration of the Sangli distgrict. Also acted as Court under various Acts. Ex-officio Member-Secretary of the district planning and development council and hence, responsible for overall planning for the district and coordination among various district level implementing agencies. Also ex-officio Joint Director, Industries, responsible for promoting Industrial Development. Also ex-officio Chairman of the District Rural Credit Policy for the banks and for monitoring, the loan under IRDP. Also incharge of entire planning and implementation of employment guarantee scheme under which during lean seasons work force of nearly 80,000 unskilled labours had to be supplied with work.
14. Chief Executive Officer, Sangli , 5/82 to 1/84 and
Chief Executive Officer, Aurgangabad , 4/81 to 3/82
In charge of all developmental activities to be implemented through the decentralised pattern of village, taluka and district level elected bodies. The functional areas were agriculture, animal husbandry, education, health, family planning, social welfare, IRDP, DPEP, Minor irrigation and Water Management and Road and Building works in the district. Chairing banker�s coordination on Rural credit.
15. Addl. Collector, Urban Land Ceiling , 7/79 to 2/81,
Implementation of Urban Land ceiling Act, declaration and delienation of surplus land and planning urban facilities on the surplus land.
16. Deputy Secretary, Education, Government of Maharashtra, 10.78 to 7.79
I was incharge of two new schemes which had started just then namely
i) Adult Education,
ii) Non-formal education.
17. Assistant Collector, Pune 8/76 to 8/78
To look after entire revenue and magisterial work in the sub division and also work as court under various Acts.
18. Probationary IAS officer, 7/74 to 7/76
Getting training in various aspects of Administration at Mussorie and at District level (Pune), Maharashtra.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ANNEXURE (quick view at postings)
PRESENT POSTING : Member Administration CAT Banglore
previous (In reverse Order)
1.Additional Chief Secretary, GAD (General Administration Department) April 08 onwards
2.Principal Secretary GA & ADF Department, GoM 11/05 to 04/08
3. Jt. Secretary GOI, and ED PCRA (Petroleum Conservation Research Association ). 25.6.02 to 30th October, 2005. Ministry of Petroleum and Natural Gas
4. On study leave, for my private study on
Spatial analysis of Crime Against Women.
5. Joint Secretary, National Commission for Women, New Delhi, G.O. I. 7/98 to 6/01
6. Managing Director, Maharashtra State Farming Corporation, Pune 9/97 to 7/98
7. Settlement Commissioner, Maharashtra, 12/95 to 9/97
8. Divisional Commissioner, Nashik 6/94 to 11/95 AND in change Vice-Chancellor of Open University, Nashik, 1/95 to 5/95
9. Director, National Institute of Naturopathy, Govt. of India, Ministry of Health 12/90 to 4/94
10. Addl. Director and Director YASHADA (SIRD and Administrative Training Institute), Govt. of Maharashtra 10/89 to 11/90
11. M.Sc. Student Under Colombo Plan 9/88 to 9/89 at Bradford U.K.
12. Managing Director, WMDC, (Western Maharashtra Development Corporation) 6/85 to 9/88
13. Collector, Sangli, 1/84 to 6/85
14. Chief Executive Officer, Sangli , 5/82 to 1/84
15. Chief Executive Officer, Aurgangabad , 4/81 to 3/82
16. Addl. Collector, Urban Land Ceiling , 7/79 to 2/81
17. Deputy Secretary, Education, Government of Maharashtra, 10.78 to 7.79
18. Assistant Collector, Pune 8.76 to 8.78
19. Probationary IAS officer, 7/74 to 7/76
---------------------------------------------------------------------------------------------------------
यू-ट्यूबपर मेरे बनाये वीडीयो -- ३००से अधिक
https://www.youtube.com/@leena-mehendale
कुसुमाग्रज कविता पाठ -- लीना मेहेंदळे व लक्ष्मीशंकर वाजपेयी
बालगीत
पठामि संस्कृतम्
तुमची आमची संस्कृत -- पणजी दूरदर्शन गोवा के सहयोगमें कौशलम् न्यास व संस्कृत भारती की सहयोगी प्रस्तुति -- कडियाँ १२
मंत्रालय मुंबईके सामान्य प्रशासन विभागके वार्षिकोत्सवकी प्रस्तुतियाँ
खेल खेल में बदलो दुनिया
संरक्षण योग
महाभारत व्याख्यानमाला
कई अन्य



























Thursday, April 1, 2010

my google blogs and google sites

my google blogs and google sites
site abd blog
1. प्रशासनाकडे वळून बघतांना SITE
• 18_arogya_seva_ani.doc
• 22_NIVADNUKI
• 30_Khelkhandoba
• ARPAN.LP2
• Administrative Audit
• BHUMIKA.zip
• DAND.LP2
• ED_LISTS
• KANNAD_NAVACHA_PADHA
• KARNATAK.lp2
• KARNATAK_silk.LP2
• KASHMIR.LP2
• Many.LP2
• Marathi -1.zip
• NISARG.LP2
• Prantsahabi-H.LP2
• SAMAJ.LP2
• SANSKRITI.LP2
• STRIYA.LP2
• SWARN.LP2 Download
• aapanthamaslotar.doc
• arogya-seva-shikshan.doc
• future_books.html
• index.html
• jalgaon-nimitta.doc
• majhe PA kase.doc
• pani-upslyane.doc
• policing baddal.doc
• stri-uwach_Mangal.doc
• telgi-M.doc
• yogtrati.doc

Wednesday, February 3, 2010

संगणकाची जादुई दुनिया -- my new book is published





Released on 2nd feb at the hands of CM
भूमिका

संगणकासंबंधी पुस्तक लिहाव अस मला का वाटल ? तस पाहिल तर या विषयावर पुष्कळ पुस्तक लिहिली गेली आहेत - इंग्रजी सोबत मराठीतूनही लिहिली गेली आणि आता तर शाळा कॉलेजेस मधून संगण्रक शिक्षण सुरु झाल्याने अभ्यासक्रमातील पुस्तकेही उपलब्ध आहेत. लहानमोठया व्यापारी व स्वयंसेवी संस्थांमध्ये आणि मध्यमवर्गीयांच्या घरांतही वैयक्तिक वापरासाठी मोठया संख्येने संगणक रुजू झाले आहेत. त्यांच्याकडील तरुण पिढीला संगणक चांगल्यापैकी वापरता येतो.

हे पुस्तक लिहितांना माझ्यासमोर कोण व्यक्ती आहेत? कोणासाठी हे पुस्तक आहे? सर्व प्रथम माझ्यासमोर आहे तो शासकीय कार्यालयांतील स्टाफ. सुमारे 20 लक्ष कर्मचा-यांना संगणकातील कांय कांय व किती किती येत याची सरासरी काढली तर त्यांना जेवढे यायला हवे त्यापैकी फक्त वीस टक्के येते असे माझे ढोबळ निरीक्षण आहे. तेही गेल्या दहा वर्षांत रुजू झालेल्या व तुलनेने तरुण असलेल्या स्टाफमुळे.
खरं तर शासनांत संगणक वापरण्यासाठी वैज्ञानिकांना असते तितकी प्रवीणता नकोच आहे. संगणक प्रोग्रॅमिंगमध्ये तज्ज्ञता असणेही गरजेचे नाही. तरीही शासनात संगणकाचा प्रभावी वापर न होण्याची दोन कारणे मला दिसतात. शासनांत संगणक संस्कृति यावी या धोरणाने 1981 मधेच केंद्र सरकारने प्रत्येक जिल्हयांत NIC चा संगणक कोऑर्डिनेटर नेमला होता. पण स्टाफ ट्रेनिंगचे धोरण ठरवले गेले नाही. त्या काळी संगणक तंत्र आरंभिक अवस्थेत असल्याने ट्रेनिंग सोपे नव्हते हे कारण कबूल करता येईल. 1985-90 च्या दरम्यान संगणकातील हार्डवेअर्सचे स्टॅण्डर्डायझेशन होउन बाजारात कमर्शियल स्केलवर संगणक आले, तसेच सॉफ्टवेअर्सचे तंत्रही विकसित झाल्याने प्रोग्रॅमिंग तज्ज्ञतेची गरज धाडकन दहा टक्क्याइतकी कमी झाली, मात्र ट्रेनिंगचा विचार झाला नाही. तेथून 1995 पर्यन्त संगणक वापरासाठी थोड्या प्रमाणांत प्रोग्रॅमिंग तज्ज्ञतेची गरज लागत होती. त्या काळांत ज्या उत्साही अधिका-यांनी संगणक संस्कृती रुजवण्याचा विचार केला त्यापैकी कित्येकांनी तज्ज्ञांच्या व ट्रेनिंगच्या अपुरेपणामुळे ते प्रयत्न सोडून दिले. ज्यांनी आग्रहाने प्रयत्न सुरु ठेवले त्यांनी आउट-सोर्सिंगवर सर्व भिस्त ठेवली. या दरम्यान जो स्टाफ संगणक शिक्षणाबाबत उत्साही होता त्यांचा उत्साह जाऊन हे आपल्यासाठी नाही -बरे झाले- शिकण्याची कटकट संपली अशी नकारात्मक भावना त्या शासकीय कर्मचा-यांमध्ये पसरली. 1995 नंतर संगणक वापरांत जो सोपेपणा आला त्याची दखल घेऊन पुन्हा स्टाफ ट्रेनिंगकडे वळावे हे प्रयत्न कोणी अधिकारी करेनात कारण तोपर्यंत आउटसोर्सिंगची संस्कृति वेगाने पसरली व ह्यूमन रिसोर्स डेव्हलपमेंट आणि स्टाफ ट्रेनिंग हे शब्द शासकीय कोषामधून हरवले. आता पुन्हा एकदा कर्मचारी वर्गाला या शिक्षणाची गरज वाटू लागली आहे. त्याच्यासाठी हे पुस्तक निश्चितपणे उपयोगी ठरेल.

दुसरीकडे माझ्या डोळ्यासमोर अशी सर्व साहित्यिक मंडळी आहेत ज्यांच्यामुळे मराठी भाषा समृद्ध होत असते आणि तरीही या समृद्धीचा वेग शतपटीने वाढण्यासाठी संगणक किती उपयोगी पडू शकतो याचा विचार त्यांनी केलेला नाही. मधुमंगेश कर्णिकांसारखे प्रथितयश लेखक एकदा मला म्हणाले -- मराठी लेखक अजूनही फार मोठया प्रमाणावर संगणक वापरत नाहीत. कारण सुरुवात कुठून कशी केली तर संगणकाचा इतर फापट-पसारा न शिकावा लागता आपल्या कामापुरतं निवडून आपण शिकू शकतो- हे माहीत नसत. या पुस्तकामुळे अशा मंडळींना संगणकामधील जे जे आवश्यक तेवढंच नेमकेपणाने ओळखून शिकून घेता येईल.

त्याचसोबत माझ्या डोळ्यासमोर माझी आई होती- तिला वेळ जाण्यासाठी वाचन व टीव्हीशिवाय कांही तरी स्वत:चे असे हवे होते- तिला मराठी टायपिंग व ईमेल शिकवले- म्हटले, आता लिही आपल्या आठवणी आणि पाठव ईमेल आपल्या नातवंडांना- दोघेही खूष! वयाच्या 81 व्या वर्षी तिला सायबर-सॅव्ही झालेली पाहून तिच्या भावंडांनाही गप्पांसाठी एक नवा विषय मिळाला.

माझ्यासमोर तिसरा गट अशा लाखो मुलीमुलांचा आहे ज्यांना शाळा शिकायला मिळाली नाही किंवा जुजबी शिक्षण मिळालं. पण संगणक दिसला की त्यांचेही डोळे लकाकतात आणि हे आपल्यालाही शिकायला मिळाव अस स्वप्न बाळगायला सुरुवात होते. त्याला मोठा खो देणारा विचारही लगेच येतो की आपल्याला तर इंग्लिश येत नाही मग संगणक कसा येणार? पण हे पुस्तक त्यांनी वाचलं अगर कुणी या पुस्तकावरून त्यांना समजावलं की त्यांनाही मराठी टायपिंग पासून सुरुवात करून संगणक शिकता येईल तर या देशातील एका मोठ्या गटाला निराळाच आनंद आणि आत्मविश्वास मिळवता येईल. माझ्या घरी कामाला येणा-या अशाच एका जेमतेम सातवी शिकलेल्या कामगाराला मी माझ्या संगणकावर मराठी शिकवून फावल्या वेळांत त्याने माझी सुमारे तीस पाने टाईप करून दिली. काम सोडतांना त्याने विनंति केली -- बाईसाहेब, मला याचे प्रिंट-आउट द्या. मी ते घरी जपून ठेवीन -- मलाही संगणक वापरता आला हे मी सर्वांना दाखवू शकेन.

संगणक या विषयावर मी वेळोवेळी लेख लिहिले आहेत. संगणकाला फक्त बायनरी अंकांची पध्दत कळते, आपण व्यवहारांत मात्र दशांश अंकपध्दती वापरतो -- तर मग संगणकाच्या अफलातून गणिती पध्दती बरहुकूम आपली नेहमीची पध्दत कशी बसवली जाते किंवा आपल्या पध्दतीची गणितं संगणक बायनरी म्हणजे द्बिअंश पध्दतीने कशी सोडवतो हा लेख 1980 मध्ये तरुण भारत पुणे साठी लिहिला. त्यानंतर संगणक पदनाम कोष - हा लेख मटामधे 1986 साली लिहिला. त्यामधे संगणकाचे हार्ड व स़ॉफ्टवेअर, नवे तंत्र यांची माहिती व बरेच मराठी पर्यायी शब्द सुचवले होते. भाषा संचालनालयाने मात्र अजूनही संगणक पदनाम कोषाचे सुरू केलेले नाही. त्यानंतर संगणकांत सोपेपणा आल्यामुळे त्याचा फायदा उठवत शासन व्यवहारांत संगणक कसा वापरावा यासंबंधी 1997 मध्ये साप्ताहिक विवेकच्या दिवाळी अंकातील लेख तसेच शासनांतीलल संगणक प्रणाली- हा लोकसत्तातील लेख वाचून खूप जणांनी असे कांही पुस्तक लिहिण्यांस सुचविले. संगणकावर इन्सक्रिप्ट की-बोर्डच्या पध्दतीने मराठी लिहिणे किती सोपे व ते जागतिक पातळीवर स्टॅण्डर्डाइझ झालेल्या युनिकोड प्रणालीमधे वापरले असल्याने किती फायद्याचे याबाबत- 2004 मधे छोटी फिल्म व 2008 मधे लोकसत्तेत लेख इत्यादि प्रयत्न चालू होते. याच दरम्यान रवींद्र देसाई यांचे विण्डोज मधील वर्ड व एक्सेल या दोन प्रोग्राम्सची अत्यंत सविस्तर व खुमासदार ओळख करुन देणारे "क कम्प्यूटरचा" व संगणकामागचे विज्ञान आणि भविष्याचा वेध घेणारे अच्युत गोडबोले यांचे "संगणक युग" ही दोन पुस्तके खूप गाजली. शिवाय शाळा कॉलेजच्या पाठ्यक्रमामधली पुस्तके होतीच.

तरी पण संगणकाच्या विविधांगी उपयोगांची माहिती देणारे पुस्तक उपलब्ध नव्हते असे दिसून आले. 1996 मध्ये नाशिक येथे विभागीय आयुक्त या पदावर रुजू झाल्यावर माझ्या लक्षात आले की तिथे सारणी किंवा तक्ते लेखनासाठी वर्ड हा प्रोग्राम वापरत. म्हणून मी स्वत:च माझे PA मंडळी व कांही इतर कर्मचारी यांचा एक वर्ग घेऊन टाकला व त्यांना सारणीसाठी वर्ड न वापरता एक्सेल का व कसे वापरावे हे शिकवले. हे व असे ट्रेनिंग सेटलमेंट आयुक्त असतांना त्या ऑफिसला व शेती महामंडळातील स्टाफला पण दिले. आता 2009 मध्ये मंत्रालयातील माझ्या सेक्शनमधील लोकांना मला हेच शिकवावे लागते ही विशेष काळजीची बाब आहे. पण ते उत्साहाने शिकल्यानेच मला हे पुस्तक लिहून पूर्ण करण्याची प्रेरणा मिळाली ही माझ्यापेक्षा त्यांची उपलब्धि म्हणावी लागेल.

तमाम शासकीय कर्मचारी, चाळीशीच्या पुढे गेलेले साहित्यिक, वानप्रस्थांत विरंगुळा शोधणारे ज्येष्ट नागरिक आणि शाळा चुकलेले तरीही नवे तंत्र शिकण्याचे स्वप्न बाळगणारे तरुण नागरिक अशा सर्वांना या पुस्तकात दिलेल्या संगणकाच्या छोटया छोटया युक्त्या निश्चित उपयोगी पडतील. निदान या युक्त्या आपण कधीही वापरू शकू असा आत्मविश्वास निर्माण झाला तरी पुस्तकाचे उद्दिष्ट सफल होईल.
भाग- 1 -- संगणक म्हणजे काय?
भाग- 2 --संगणक म्हणजे एक यंत्र
भाग- 3--संगणक म्हणजे युक्तीबाज जादूगर
भाग- 4--संगणक म्हणजे पाटी-पेन्सिल
भाग- 5--संगणक म्हणजे खेळगडी
भाग- 6 -- संगणक म्हणजे पोस्टमन
भाग- 7 -- संगणक म्हणजे टाइप रायटर
भाग– 8 -- संगणक म्हणजे हरकाम्या
भाग– 9 -- संगणक म्हणजे कपाट
भाग- 10 -- संगणक म्हणजे सुपर संदेशवाहक
भाग- 11 -- संगणक म्हणजे माहितीचा खजिना
भाग- 12 -- संगणक म्हणजे अफलातून गणित
भाग- 13 - संगणक म्हणजे थोडेसे बाजार व्यवस्थापन
भाग- 14 - संगणक म्हणजे मायेचा ओलावा
भाग- 15 -- संगणक म्हणजे खिडक्याच खिडक्या
भाग- 16 -- संगणक म्हणजे स्वत:चे पुस्तक
भाग- 17 -- संगणक म्हणजे आपले पुस्तकांचे कपाट
भाग- 18 -- संगणक म्हणजे काळ्या दगडावरची पांढरी रेघ
भाग १९ -- संगणक म्हणजे आहे तरी कुणासाठी?
भाग- २० - संगणक म्हणजे सारणी लेखक
भाग- २१ - संगणक म्हणजे बुकिंग क्लार्क
भाग- २२ - संगणक म्हणजे पेपर सेटर
भाग- २३ - संगणक म्हणजे बैठक मॅनेजर
भाग- २४ - संगणक म्हणजे अकाउंट क्लार्क
भाग- २५ - संगणक म्हणजे चित्रकार
भाग- २६ - संगणक म्हणजे ग्रंथालय व्यवस्थापक
भाग २७ -- संगणक म्हणजे प्रकाशन विश्व
भाग २८ -- संगणक म्हणजे टेलीशॉपिंग
भाग २९ -- संगणक म्हणजे थोडेसे इलेक्ट्रॉनिक्स
भाग- ३० - संगणक म्हणजे हरिकथा
-------------------------------------------

Sunday, January 31, 2010

माझी ग्रंथसंपदा (31 जाने. 2023 पर्यंत)


श्रीमती लीना मेहेंदळे
यांची ग्रंथसंपदा
या शिवाय अद्यापी पुस्तकरूपांत न आलेले कित्येक मराठी, हिन्दी व इंग्रजी लेख -- त्यापैकी बरेच ब्लॉगवर
तसेच विपुल साहित्य ध्वनीफीती व चित्रफीतीच्या माध्यमांतून यू-ट्यूबवर उपलब्ध (owner name -- sanstuti and  sanskrittv)


आगामी -
1) श्रद्धा एवं राष्ट्रधर्म - हिंदी
2) भो ढब्बूजी -संस्कृत व मराठी

BOOKS
bal-sahitya
1) ये ये पावसा - short stories for Children in Marathi – 1995, 2006.
2) फिर वषा आई - short stories for Children in Hindi --2001
3) सोनं देणारे पक्षी - Narrations on bird watching -Marathi --1999. serialised on AIR Mumbai, 2009.
4) सुवण पंछी - Narrations on bird watching - Hindi --2003. serialised on AIR Delhi, 2005.
5) हमारा दोस्त टोटो Narrations on bird watching in Hindi --2004.
6) भो ढब्बूजी -- संस्कृत व हिंदी -- शिशुगीत -- 2022
Asst to following by Aditya
फजिती
बिजली (राजभाषा विभाग का रु 10,000 का पुरस्कार)
बल कार्य उर्जा और शक्ति
* वीज

lalit sahitya
7) नित्य लीला - Translated /Own Short stories in Marathi --2000.
8) मन ना जाने मनको - Translated /Own Short stories in Hindi --2007
9) आनंदलोक Hindi -108 Poems translated from famous Marathi poet Kusumagraj --2003
10) एक था फेंगाड्या - Hindi- Novel, Translation from Marathi - Gyanpeeth 2007
11) खिंडीच्या पलीकडे - Marathi- Novel, Translation from English -- 2008
12) एक शहर मेले त्याची गोष्ट - Translated /Own Short stories in Marathi --2009.

short-length books on social issues
13) देवदासी - Hindi - Narration of Rehab. Prog. for Devdasis undertaken in 1985 at Sangli & Kolhapur -- 1999
14) शीतला माता - Hindi- 17th Century Indian system of small pox vaccination-- 2005
15) गुजारा भत्तेका कानून - Hindi - Provisions of sec 125 Cr.PC for maintenance grant to deserted women, children, old parents-- 2000.
Social and Administratuve Issues
16) जनता की राय - Hindi - Essays on Administration and society --2005.
17) है कोई वकील लोकतंत्रका! - Hindi- Essays on Administration and society- 2009.
18) मेरी प्रांतसाहबी - Hindi - Essays on Administration and society --2009.
19) इथे विचाराना वाव आहे - Marathi - Essays on Administration and society-- 2008.
20) समाज मनाचे बिंब - Marathi - Essays on Administration and society -- 2010.
21)प्रशासनाकडे वळून बघताना Marathi - Essays on Administration and society – 2013
22) सुप्रशासनाचे पहिले पाऊल Marathi - Essays on Administration and society – 2016
Misc.
23) लोकशाही- Marathi-Translation from English - concepts of Democracy, for NBT 2003.
24) संगणकाची जादुई दुनिया Sanganakachi Jadui Duniya – Marathi –Computers simplified – 2010
25) कम्प्यूटरकी जादुई दुनिया   Hindi  –Computers simplified – 2017
26) Biodiesel - edited for PCRA – on alternative fuel -- 2005
27) युगंधरा - edited for PCRA - Women views on traveling & empowerment -- 2004
28) बूंद बूंद की बात - edited for PCRA - on conservation techniques- 2004- Science and Technology
29) बलरामजी की सरस्वती यात्रा - 2018 -संदर्भ महाभारत वर्णन - हरियाणा सरस्वती हेरिटेज बोर्डके लिये
30) भास्वती सरस्वती - - 2018 - सरस्वती नदीकी शोधयात्रापर - हरियाणा सरस्वती हेरिटेज बोर्डके लिये

मराठी
* ये ये पावसा -1995(2006) बाल कथासंग्रह
सोनं देणारे पक्षी -1999 पक्षीनिरीक्षण
* नित्यलीला -2000 अनुवादित कथासंग्रह
* लोकशाही -2003 अनुवादित
* खिंडीच्या पलीकडे -2008 अनुवादित कादंबरी
* इथे विचारांना वाव आहे -2008 वैचारिक सामाजिक लेखांचा संग्रह (पहिला)
एक शहर मेले त्याची गोष्ट -2009 अनुवादित कथासंग्रह
संगणकाची जादुई दुनिया -- 2010
समाज मनांतील बिंब --सामाजिक लेखांचा संग्रह 2010 (दुसरा)
प्रशासनाकडे वळून बघताना --सामाजिक लेखांचा संग्रह 2013 (तिसरा)
प्रशासनाचे पहिले पाऊल --सामाजिक लेखांचा संग्रह 2016 (चौथा)
हिन्दी
देवदासी -- 1999 सामाजिक -- आलोकपर्व प्रकाशन
गुजारा भत्ते का कानून -2000 कायदाविषयक -- राष्ट्रीय महिला आयोग
* फिर वर्षा आई -2001 बाल कथासंग्रह
* आनन्द लोक -2003 कुसुमाग्रज-कविता-अनुवाद - आलोकपर्व प्रकाशन
बूंद बूंद की बात -2004 (संपादित) ऊर्जाविषयक नाट्यरूप - आलोकपर्व प्रकाशन
सुवर्ण पंछी -2004 पक्षीनिरीक्षण - आलोकपर्व प्रकाशन
हमारा दोस्त टोटो -2004 पक्षीनिरीक्षण - - आलोकपर्व प्रकाशन
* युगन्धरा -2004 (संपादित) स्त्री सक्षमीकरण -आलोकपर्व प्रकाशन
शीतला माता -2005 आरोग्य - आलोकपर्व प्रकाशन
जनता की राय -2005 वैचारिक लेखसंग्रह (पहला)
* एक था फेंगाड्या -2007 अनुवादित उपन्यास - ज्ञानपीठ प्रकाशन
मन ना जाने मन को -2007 अनुवादित कथासंग्रह - आलोकपर्व प्रकाशन
है कोई वकील लोकतंत्र का -2009 वैचारिक लेखसंग्रह (दूसरा) - आलोकपर्व प्रकाशन
मेरी प्रांतसाहबी -2009 वैचारिक लेखसंग्रह (तीसरा) - शुक्लाभ प्रकाशन
कम्प्यूटरकी दुनिया -- २०१७ राजकमल प्रकाशन
बलरामजी की सरस्वती यात्रा - 2018 -संदर्भ महाभारत वर्णन - हरियाणा सरस्वती हेरिटेज बोर्डके लिये
भास्वती सरस्वती - - 2018 - सरस्वती नदीकी शोधयात्रापर - हरियाणा सरस्वती हेरिटेज बोर्डके लिये
----------------------------------------------
दादा
कादम्बरी कथासार
* पातञ्जल योगसूत्र
सांख्यकारिका
योगत्रयी
बुद्धियोग
-----------------------------------
आदित्य
फजिती
बिजली (राजभाषा विभाग का रु 10,000 का पुरस्कार)
बल कार्य उर्जा और शक्ति
* वीज
----------------------------------------------------------
यू ट्यूब साहित्य
भगवद्गीता -- अध्याय 1 ते 18 (डॉ बलराम सदाशिव अग्निहोत्री -- दादा यांच्या आवाजात) संस्कृत
कुसुमाग्रज -- हिंदी अनुवादातील 45 कविता
संरक्षण योग -- भगवद्गीताके कर्म-कुशलताके संदेशको ऊर्जा-संरक्षण से जोडते हुए टीवी सीरीयल के 78 मे 15 भाग
खेल खेलमें बदलो दुनिया --पीसीआरए के लिये ऊर्जा संरक्षण पर दूरदर्शन सीरीजके 160 भागोंमें 15 एपिसोड 
जळगांव आकाशवाणीसे 10 श्लोक-विवेचन भाषण मालिका -मराठी
निसर्गोपचार 1-5 मिनिटके व्हीडियो -- मिट्टी, पानी, सूर्य चिकित्सा, उपवास तथा आँखोंकी निगरानी
बालवाङ्मय -- नौका पहाडा,  ये ये पावसा, गणित विषय माझा आवडीचा, टपटपटपटप टाकीत टापा, देवा तुझे किती सुंदर आकाश, शेखचिल्लीकी गाय -- कहानी,  कौए कुछ कहना चाहते हैं, हनुमान कथा, बात हुई एकबार ये मजेदार, शेर और चूहा, कछुआ और खरहा, चींटी काम करती है,  सीख सोहमा जोडना घटाना व मूल संख्या,
पठामि संस्कृतम् -- 1-250 ऑडियो के पाठ पैकी यूट्ब वर 70
महाभारत व्याख्यानमाला - भांडारकर संस्थेत दिलेली 85 भाषणे
यशदा ध्यानवर्ग मधे 10 भाषणे
ब्रह्मकुमारी संस्थेत भाषणे वा सहभाग - 10
श्रीगीतामंजूषामंथन -भांडारकर संस्थेसोबत आयोजित स्पर्धा -19 एपिसोड
संस्कृत तुमची आमची - कौशलम् न्यास व पणजी दूरदर्शनसाठी आयोजित 12 एपिसोड
अधिकार माहितीचा - गोवा राज्य सूचना आयोगासाठी 4 एपिसोड
योग आयुर्वेद -
बलसागर भारत + कौशल्य यांत्रिकी-- विविध विषयांवर 
+++